麻豆传媒

Ddoe, cyhoeddodd Palas Buckingham y newyddion trist am farwolaeth y Frenhines Elizabeth II, yn 96 oed.聽 Hi oedd y teyrn a deyrnasodd hiraf yn hanes Prydain, a newydd ddathlu ei Jiwbil卯 Platinwm, fel Brenhines am 70 mlynedd.

I lawer, bydd y newyddion hwn yn destun tristwch mawr yn dilyn marwolaeth un o ffigyrau mwyaf cydnabyddedig y byd. Bu hefyd yn noddwr ac yn llywydd dros 600 o elusennau, cymdeithasau milwrol, cyrff proffesiynol, a sefydliadau gwasanaethau cyhoeddus, ac roedd yn enwog am ei hymrwymiad i’w dyletswyddau brenhinol yn ystod ei theyrnasiad.

Maes o law, bydd swyddogion y Palas yn cyhoeddi dyddiad yr angladd gwladol a fydd, os caiff ei gynnal yn ystod yr wythnos, yn Ddiwrnod Galaru Cenedlaethol swyddogol ym Mhrydain. Golyga hyn y bydd pob sefydliad yn y sector cyhoeddus, gan gynnwys Coleg Gwent, yn cau fel arwydd o barch wrth gydnabod yr achlysur.

I’r rheini sy’n dymuno myfyrio ac estyn eu cydymdeimlad yn Coleg Gwent, byddwn yn gosod llyfr cydymdeimlo ym mhob derbynfa o ddydd Mawrth 13 Medi. Wedi鈥檙 angladd, byddwn yn casglu’ch holl negeseuon a’u hanfon i Balas Buckingham.

Yn dilyn newyddion trist ddoe, bydd y coleg yn parhau ar agor. Bydd staff wrth law i gynnig cymorth a chyngor i unrhyw un sydd ei angen. Byddwn yn cysylltu 芒 chi eto pan fydd manylion yr angladd gwladol yn cael eu cadarnhau. Yn y cyfamser, gwnewch yn si诺r eich bod yn siarad 芒 rhywun os ydych yn teimlo wedi eich llethu yn dilyn y digwyddiad trist hwn.

“Pan fydd bywyd yn ymddangos yn galed, nid yw’r dewr yn gorwedd i lawr ac yn derbyn eu trechu, yn hytrach, maen nhw’n fwy penderfynol fyth i frwydro am ddyfodol gwell.” Ei Huchelder Brenhinol, y Frenhines Elizabeth II.

Neges gan yr Athro Russell Deacon

Rhannodd yr Athro Russell Deacon, Darlithydd ym Mhrifysgol De Cymru a Darlithydd mewn Hanes, Llywodraeth a Gwleidyddiaeth ym Mharth Dysgu Blaenau Gwent, ei sylwadau mewn erthygl yn ffarwelio 芒鈥檙 Oes Elisabethaidd. Darllenwch fwy yma.

“Rhaid i ni yn awr ffarwelio 芒鈥檙 ail oes Elizabethaidd!”

“Dros y saith degawd diwethaf, bu rhywbeth cyson yn rhan o鈥檔 bywydau nad oedd yn newid o gwbl, ac yno o hyd, ac er ein helyntion a鈥檔 trafferthion cenedlaethol amrywiol roedd yna ffigwr o sicrwydd – a鈥檙 diweddar Frenhines Elizabeth II oedd honno. O鈥檙 diwrnod y bu farw ei thad ar 6 Chwefror 1952, cawsom ein hatgoffa鈥檔 ddyddiol am ein brenhines, wrth dalu am nwyddau, drwy ei phortread ar arian a phapur, anfon llythyr wrth weld ei hwyneb ar stampiau a hyd yn oed wrth dalu ein trethi drwy Gyllid a Thollau ei Mawrhydi. Bu ei Huchelder yno drwy law a hindda.

Ganed y cyn Frenhines fel tywysoges ond ni chafodd ei geni i fod yn Frenhines. Dim ond ar 么l ymddiorseddiad ei hewythr Edward VII yn 1936 y daeth y llwybr hwnnw鈥檔 fwy amlwg. Yn fuan iawn wedyn prin oedd yr amser iddi gychwyn ei bywyd ei hun fel oedolyn pan gafodd ei choroni, yn dilyn marwolaeth ei thad ei hun Sior VI, yn 56 mlwydd oed yn unig. Ers y dyddiad hwnnw hi fu ffigwr politicaidd mwyaf poblogaidd ein hynys, efallai gan nad yw hi erioed wedi rhoi cyfweliad neu prin iawn fu iddi roi ei barn ar bethau yr oedd hi鈥檔 cytuno neu鈥檔 anghytuno ag o. Ar yr un pryd llwyddodd i greu llinach gyda Thywysog Cymru鈥檔 rhan ohono ac y bydd y Brenin Charles III yn rhan ohono o hyn ymlaen.

Fel hanesydd, mae鈥檔 ddiddorol i mi, pan ddaeth Brenhines Elizabeth II i rym, cyhoeddwyd yr oes Elizabethaidd Newydd ac yn sicr bu鈥檔 gyfnod unigryw o newid. Ni fyddai myfyriwr neu ddarlithydd yn ein colegau blaenorol a oedd yn rhan o Goleg Gwent yn 1952, erioed wedi breuddwydio y byddai鈥檙 byd dysg wedi cael ei newid gymaint yn sgil teyrnasiad y frenhines newydd hon. Mae technoleg a鈥檙 cyfle i ddysgu ac i ddatblygu wedi gweddnewid miliynau o bobl yn llythrennol yng Ngwent dros y cyfnod hwn. Maent wedi symud i mewn i ardaloedd sy鈥檔 cynnig cyflogaeth ac astudio na fyddai鈥檙 genhedlaeth flaenorol wedi elwa ohono, ar wah芒n i鈥檙 breintiedig a鈥檙 elit. Iddyn nhw a ninnau, bu teyrnasiad y Frenhines yn un ble cafwyd cyfle i fyw mewn modd na fyddai cenedlaethau鈥檙 gorffennol wedi ei wneud, yn wir breuddwyd yn unig fyddai hynny iddynt.

Bu鈥檙 Frenhines ddiweddar a鈥檙 Brenin newydd yn ymweld yn rheolaidd 芒鈥檙 safleoedd, pentrefi, trefi a鈥檙 dinasoedd a wasanaethir gan ein campysau, ac mae amryw o鈥檙 rhai a fu鈥檔 astudio neu鈥檔 gweithio yno wedi gweld, cyfarfod a hyd yn oed cael sgwrs 芒 nhw. I鈥檙 bobl hynny, ac i chithau, efallai bod atgof arbennig i鈥檞 drysori neu ei rannu ag eraill yn ystod y cyfnod hwn o alaru cenedlaethol. Felly, ar drothwy teyrnasiad ac oes newydd, treuliwch eiliad yn cofio am y pethau mwyaf cadarnhaol sydd wedi digwydd i chi a鈥檆h teulu, a sut beth oedd hi i fod yn rhywun a oedd yn byw yn yr oes Elizabethaidd Newydd.”